Kültepe Koramaz Derneği Yönetim Kurulu Üyesi ve Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi Dr. Öğr. Üyesi Bilgin Yazlık, 2013 yılında arkadaşlarıyla Develi’de gezerken üstünde kırmızı kök boyalar işlenmiş çeşitli figürlerin yer aldığı 5 kesme taşa rastladı.
Kayseri Müze Müdürlüğünce müdafaa altına alınan taşlarla ilgili uzun yıllar araştırma yapan Yazlık, tıpkı periyotta kullanılan emsal takvimlerden ve taşların üzerindeki figürlerden yola çıkarak, Roma devrine ilişkin biyodinamik tarım (en eski ve en çevreci sürdürülebilir tarım yöntemi) takvimini ortaya çıkardı.
Yazlık, AA muhabirine, bölgede 2005 yılında başlatılan hafriyatlarda çıkarılan 4. yüzyıla ilişkin sikkeler sayesinde taşlara tarihlendirme yaptığını söyledi.
Taşlarda fotoğraflar bulunduğunu anlatan Yazlık, “Üzerlerinde ayın evreleri ve kadro yıldızlarına benzeyen belli bir sistematikle dizilmiş noktalar olduğunu gördüm.” dedi.
Araştırmaları sonucunda taşların, ay ve yıldızların pozisyonlarına nazaran ziraî faaliyet zamanlaması yapılan biyodinamik tarım takvimine ilişkin modüller olduğunu tespit ettiğini aktaran Yazlık, Roma periyodunda kullanılan takvimin, Anadolu’da bilinen birinci ve tek örnek olarak öne çıktığını tabir etti.
“Benzer bir örnek daha evvel hiç görülmedi”
Yazlık, Nevşehir Hacıbektaş Veli Üniversitesi Toplumsal Bilimler Enstitüsü Mecmuası’nda taşlarla ilgili makale yazdığını lisana getirerek, “Bu makalede, 5 modülün birbiriyle olan irtibatlı diyagramlarını çıkardık. Buna emsal bir örnek daha evvel hiç görülmedi. Mevcut örnekleri bildiğimiz için geçmişteki bu örneği de gördüğümüzde ikisi ortasındaki bağlantıyı bulmuş olduk.” diye konuştu.
Anadolu beşerinin binlerce yıl astrolojik dizilimlere ve ayın evrelerine nazaran tarım yaptığına dikkati çeken Yazlık, biyodinamik tarım takvimi ile bu geleneğin yazılı hale getirildiğini belirtti.
Yazlık, taşların bölge turizmi için de değerli olduğunun altını çizerek, “Develi bölgesinde bulduğumuz aşağı üst 1700 yaşındaki bu taşlar, çeşidinin Anadolu’da bilinen tek örneği olması hasebiyle turizm açısından da kıymet söz ediyor.” ifadelerini kullandı.